Biçimi Anıtlar ve Parklar olan projeler
1960’lı yıllarda Türkiye’de ciddi bir şekilde artan ve toplumun hemen her kesimini kapsayan eylemsellik süreci nedeniyle yeni bir döneme girildiği söylenebilir. Önceki dönemlerden farklı olarak Türkiye tarihinde ilk kez işçi sınıfı ve gençlik süreklileşecek bir siyasi aktivizm sürecine girip siyasi ve ekonomik taleplerde bulunmaya başladı. Yani, dünya ölçeğinde önemli kırılmalar yaratmış olan 1968 dalgası Türkiye’de de yankılandı. Özellikle üniversite gençliği [...]
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın 1999 yılında İmralı Cezaevi’ne hapsedilmesi sonrasında Türkiye’de Kürt meselesi bağlamında yeni bir dönem başladı. Kürt hareketinin meselenin barışçıl çözümünü desteklediğini göstermek adına PKK gerillaları Güney Kürdistan’daki kamplarına çekildi. Gerillaların çekilmesinin ardından Kürt bölgesindeki şehirlerde 1980’lerin sonundan bu yana sürmekte olan OHAL kaldırıldı ve kanlı bir savaşın ardından görece normalleşme süreci başladı. Lakin barışçıl bir çözüm için [...]
İlk Meclis hariç Cumhuriyet’in kuruluşundan bu yana sürmekte olan inkâr, asimilasyon ve baskı politikalarına maruz kalan ve Türkiye’deki toplam nüfusun yaklaşık % 15-20’sini oluşturan Kürtler, 1950’li yılların sonundan itibaren tanınma yönünde taleplerde bulundu. Lakin barışçıl talepleri Türk devleti görmezden geldi ve uygulanan baskının şiddetini izleyen yıllarda arttırdı. Buna paralel bir biçimde, Kürt hareketinin ortaya koyduğu talepler ve amaçlarına ulaşmak adına [...]
Ağırlıklı olarak Kürt Alevilerin yaşadığı Dersim bölgesi, Osmanlı devletinin 19’uncu yüzyılda başlayan merkezileştirme politikaları karşısında on yıllar boyunca kayda değer bir direniş sergiledi. Kürt Alevilerin sahip oldukları yerel kültürel ve siyasi özerklik, 1923 yılında kurulan Türkiye Cumhuriyeti tarafından da devletin egemenliğine yönelik bir tehdit olarak görüldü. Seyid Rıza, bölgede sadece Hesenan aşiretinin lideri olarak değil aynı zamanda Dersim bölgesinin dini [...]
Her ne kadar Türk ulus-devleti anayasal bakımdan laik ilkeler doğrultusunda kurulmuş olsa da, Türkiye’deki en büyük etnik-dini gruplardan birisi olan Aleviler, kimliklerinden ötürü sistematik ayrımcılığa ve katliamlara maruz kaldı. İslam’ın Sünni yorumu, Osmanlı İmparatorluğu döneminden itibaren esas kabul edildi ve devletin resmi inanç sistemi olarak benimsendi. Diğer yandan, Alevilik ve farklı inançlar, İslamiyet dininden sapma olarak görülüp reddedildi. Akademik çalışmalara [...]
1980’li ve 90’lı yıllarda yaşanan silahlı çatışmalardan hemen sonra, Kürt meselesi konusunda kayda değer bir çözüm girişimi ortaya çıkmadı. Yaşanan savaş nedeniyle yaşamını yitiren insanların sayısı tam olarak hala bilinmese de, binlercesi sivillerden oluşan on binlerce insanın hayatını kaybettiği biliniyor. Öldürülen siviller arasında, çocukların sayısı da oldukça yüksek. İnsan hakları örgütlerinin raporlarına bakıldığında, 1988 yılından 2012 yılının Ağustos ayına kadar [...]
Türk devlet ile Kürdistan İşçi Partisi (PKK) arasında 1984 yılında başlayan ve 1990’lı yıllarda en yoğun dönemini yaşayan bir silahlı çatışma süreci yaşandı. Her ne kadar bu kanlı savaş döneminin hakikatleri hala ortaya çıkarılmamış olsa da, yaklaşık 50 bin kişinin yaşamını yitirdiği ve Kürt bölgesinde yaşayan 2 milyon civarında insanın zorunlu göç politikasına maruz bırakıldığı tahmin ediliyor. 1990’lı yılların başından [...]
Süryaniler, Mezopotamya’da yaşayan en eski inanç gruplarından birisi olmalarının yanı sıra tarihteki en eski Hristiyan topluluklarından birisidir. Her ne kadar Osmanlı dönemi boyunca Süryaniler ile Müslümanlar arasındaki ilişki sorunlardan azade olmasa da, bu iki dini grubun üyeleri birlikte yaşamayı başardılar. Fakat Osmanlı’nın çöküşü ve I. Dünya savaşası sonrasında, özellikle Türk ulus-devlet sınırları içerisinde kalan Süryanilerin karşı karşıya kaldığı zorluklar yeni [...]
Nüfus yapısına bakıldığında, Dersim’in ağırlıklı olarak Alevi Kürtlerin yaşadığı bir bölge olduğu görülecektir. Dersim’de yaşayan insanlar etnik kökenlerinden dolayı İslami ve/veya milliyetçi perspektife sahip merkezi hükümetlerce hep “öteki” olarak görüldü. Osmanlı devletinin son dönemleri düşünüldüğünde, Dersim’in sahip olduğu fiili özerkliğe son verme çabaları, özellikle II. Abdulhamid döneminde (1876-1908) zirve yaptı. Bununla birlikte, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması (1923) sonrasında Türk devleti, Sünni [...]
1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasından hemen sonra başlayan tek-parti iktidarı, II. Dünya Savaşı bitimine yani iki partili rejimin başlamasına kadar sürdü. Hem ABD’nin Kemalist rejime yapmış olduğu baskılar sonucu hem de Türkiye’nin dönüşen iç dinamikleri nedeniyle ilk çok partili, demokratik seçim ancak 1950 yılında gerçekleştirildi. Seçilme sürecinde demokrasinin seviyesini artırma sözleriyle Demokrat Parti 1950 seçimlerinde birinci parti seçildi ve Adnan [...]